„Być niepokornym – występując w obronie praw obywatelskich” - taki tytuł będzie miało spotkanie w 41. rocznicę śmierci urodzonego w Gilowicach działacza opozycyjnego.

Wspominanie odbędzie się 6 maja br. w sali Gminnego Ośrodka Kultury w Gilowicach o godz. 16.00. W programie znajdą się następujące punkty:
- Nasz Staszek…. Rodzina, znajomi, przyjaciele.
- Sprawa Pyjasa w świetle dokumentacji.
- Panel dyskusyjny – dr hab. Hubert Kuszyński.
- Artystyczny bunt.
- Złożenie wieńca przy grobie.
Stanisław Pyjas urodził się 4 sierpnia 1953 w Gilowicach. Był synem nauczycielki i oficera Wojsk Ochrony Pogranicza. Był studentem filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Właśnie podczas studiów włączył się do organizowania protestów przeciwko represjom władzy wobec robotników z Radomia i Ursusa. Współpracował też z Komitetem Obrony Robotników. Stanisław Pyjas zmarł 7 maja 1977 w kamienicy przy ulicy Szewskiej 7 w Krakowie. Według wersji oficjalnej, prezentowanej przez władze PRL, śmierć nastąpiła w wyniku upadku ze schodów. Zdaniem środowisk opozycyjnych natomiast, przyczyną zgonu było pobicie przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa („nieznanych sprawców”). Część środowisk opozycyjnych nie wierzyła jednak w celowy mord na zlecenie SB a raczej „wypadek przy pracy” bezpieki. Argumentowano to tym, że Pyjas był nikomu nieznanym studentem, bez większego znaczenia i osiągnięć na polu działań opozycji. Dodatkowo twierdzono, że władza nie posunęłaby się do takich czynów na parę dni przed Juwenaliami, obawiając się (słusznie) zamieszek. Śledztwo wznowione w 1991 wykazało, że Pyjas został śmiertelnie pobity. Jednak z powodu braku możliwości wykrycia sprawcy umorzono je ponownie w 1999.
Głównym źródłem informacyjnym Służby Bezpieczeństwa na temat Stanisława Pyjasa był jego bliski kolega i późniejszy działacz Studenckiego Komitetu SolidarnościLesław Maleszka, występujący jako TW „Ketman” i TW „Return”. O sprawie urodzonego w Gilowicach opozycjonisty i jego śmierci w znacznym stopniu traktuje też film w reżyserii Krzysztofa Krauze „Gry uliczne” z 1996 roku.